Op 7 april 2016 was grafisch ontwerper Chantal Hendriksen (studio Hendriksen) te gast tijdens de inloop in De Monsterkamer. Hieronder – tussen de foto’s door – een verslag van de lezing. Fotografie: Justina Nekrašaitė.

Na enkele vriendelijke woorden over de Monsterkamer introduceert Chantal Hendriksen zichzelf kort: ze werkte tot 2015 tien jaar lang samen met Marijke Cobbenhagen (onder de naam Cobbenhagen Hendriksen), en ze wil het hebben over de verschillende rollen die ze als persoon vervult – omdat de eigenheid van haar werk voortkomt uit een optelsom van die rollen. ‘Zo ben ik behalve vormgever ook moeder’, vertelt ze, ‘en mijn dochter Roxy helpt met de dia’s. Ze helpt me vaker, ze is namelijk heel talentvol en houdt ervan om op groot formaat te werken.’ Toen Chantals zus een kind kreeg, vroeg ze Roxy maar vast een tekening te maken voor de baby. De tekening – de naam Cas in gestreepte letters – gebruikte Chantal vervolgens als basis voor de geboortekaart.

In 2007 ontwierp ze (samen met Marijke) de identiteit voor Museum De Hallen Haarlem. Roxy klikt langs een alfabet met spitse inkepingen. Het museum bevindt zich in drie met elkaar verbonden gebouwen, waarvan de middelste een opvallend puntdak heeft. Ze besloten die punt ‘heel bruut’ uit te hakken in elke letter. ‘De identiteit zit ‘m in het kleinste detail, de typografie’, vertelt Chantal. Voor de jaarlijkse zomertentoonstelling van het Frans Hals Museum en De Hallen samen, dit keer met als thema ‘reizen’, liet ze zich inspireren door reiscatalogi, hoe afbeeldingen hierin gecombineerd en achter elkaar geplaatst worden, en verhoudingen als de Gulden Snede en de reeks van Fibonacci. Het resulteerde in een stapeling van beelden van werken die in de tentoonstelling te zien zijn, wat het gevoel geeft alsof je er doorheen bladert, gecombineerd met het motief van de binnenkant van koffers.

Roxy houdt het tempo er goed in en klikt door naar de cover van TOON, het tijdschrift dat het Frans Hals Museum en De Hallen sinds 2015 één keer per jaar uitbrengen. Daar wordt ieder jaar een andere jonge vormgever voor gevraagd, die op die manier de kans krijgt om met deze musea samen te werken. ‘Ik begeleid het hele proces, dat is in dit geval mijn rol, heel interessant. Die persoon komt dan bij mij in de studio werken, wat een heel andere dynamiek met zich meebrengt, erg waardevol.’

Daarnaast geeft ze één dag in de week les op de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten (KABK) in Den Haag. Daar viel het haar op dat iedereen de hele tijd achter de computer zit. ‘Maar InDesign is gewoon maar een tool’, zegt Chantal, ‘ideeën zitten in je hoofd.’ Dus stelde ze voor om alle laptops uit het raam te gooien, en toen daar geen gehoor aan werd gegeven, om alle laptops thuis te laten. Ze liet de studenten mediteren, en vroeg hen na te denken over iets typografisch wat ze hadden gezien. Dit moesten ze op papier zetten en daarna proberen om deze schets om te zetten in een ontwerp op de computer. ‘De resultaten waren heel verrassend’, vertelt Chantal. ‘De mogelijkheden worden veel ruimer als je weet wat je van het programma wil, in plaats van andersom: als je ontdekt hoe je de computer ten volle kan benutten.’ Roxy: ‘Volgende?’

Chantal: ‘Ik werd gebeld door een juriste, die een modelijn wilde beginnen. Of ik daar een logo voor wilde ontwerpen.’ Haar moeder, Adri Kattenbroek, een hele creatieve vrouw, bleek onlangs overleden. Dit inspireerde haar om iets met fashion te gaan doen. Alleen werd het niets met die modelijn. In plaats daarvan vroeg ze of Chantal een sjaal kon ontwerpen, met de foto van haar moeder erop. Chantal: ‘”Nee!”, dacht ik meteen, niemand gaat iemand anders’ moeder om de nek doen.’ Toch ging ze ermee aan de slag, ontwierp een logo gebaseerd op Adri’s geboortejaar 1928, AKXVIII, en een sjaal waarbij ze een foto zodanig opblies dat je eigenlijk alleen een mooi stippenpatroon ziet (en van veraf toch ook het portret van de moeder). ‘Technisch bleek dit nog best een uitdaging’, vertelt ze. ‘Ik had nog nooit eerder op zijde gedrukt, de doordruk is bijvoorbeeld erg lastig, uiteindelijk is het bij Print Unlimited met 120% inktzetting gedrukt, vrij extreem dus.’ De volgende sjaals moesten een dierenprint hebben, het AKXVIII-logo en heel groot het woord LOVE. Ook daarvoor vond ze de oplossing in stippenpatronen: ‘Ik ben toch een grafisch ontwerper. Voor mij zijn het een soort posters op doek.’

Roxy klikt door naar de Oude Kerk, waarvoor Chantal ook de grafische identiteit ontwierp, gebaseerd op de vorm van de plattegrond. Vervolgens gaat het snel. You Are Cordially Invited. Chantal: ‘Dit is een tijdschrift dat ik uitgeef. Waar kunsttijdschriften altijd met persbeelden werken, spenderen modebladen bakken met geld aan fotoshoots. Ik vroeg me af: waarom gebeurt dat niet in de kunstwereld? Voor You Are Cordially Invited, samen met Marijke opgestart,vraag ik bij galeries wereldwijd foto’s op van verschillende fotografen. Vervolgens shop ik de vloeren aan elkaar, waardoor je er als het ware doorheen kan lopen. Jaring en Alexander van galerie Dürst Britt & Mayhew in Den Haag maken de selectie van galeries en kunstenaars die we benaderen.’

Klik, klik. ‘Voor het Amsterdam Art Weekend maak ik de hele campagne, geïnspireerd op het werk van kunstenaars René Daniëls en Daniel Buren. En ik verzorg de huisstijl voor Dürst Britt & Mayhew. Die druk ik zelf op de risograph in mijn studio.’ Die diversiteit is kenmerkend voor Chantals praktijk: binnen het terrein van de (voornamelijk) hedendaagse kunst werkt ze samen met hele verschillende typen opdrachtgevers. Ze opereert zowel als vormgever, docent, campagne-ontwikkelaar, modeontwerper, tijdschriftuitgever en zelfs drukker, als het zo uitkomt – en al die aspecten samen bepalen de identiteit van haar studio. En ze is moeder natuurlijk. Dan vraagt Roxy: ‘Mag ik een hamster?’ Een goede vraag om de borrel mee te beginnen.

Het activiteitenprogramma van De Monsterkamer in 2016 wordt ondersteund door Stimuleringsfonds Creatieve Industrie.