Yogi thee heeft de leuke gewoonte ieder theezakje te voorzien van een inspirerende spreuk op het papieren labeltje. Vandaag begon mijn dag daardoor met de spreuk ‘challenges create strengths’ en ik bedacht me dat dit een goede aanleiding was om aan de vraag van De Mosterkamer te voldoen door een artikel te schrijven over KrantHout.

Allereerst een kleine introductie, voor wie nog niet bekend is met dit materiaal.

Het materiaal KrantHout laat krantenpapier, dat van hout gemaakt is, weer tot hout terugkeren. Als basismateriaal wordt gebruik gemaakt van restmateriaal van het Eindhovens Dagblad, namelijk kranten die niet zijn uitgedeeld en misdrukken die anders bij het oud papier terecht zouden komen.

KrantHout planken

KrantHout detail

Wanneer het KrantHout gezaagd wordt komen de verschillende lagen van het papier aan de oppervlakte … wie beter kijkt kan hier en daar zelfs een letter ontdekken! Het resultaat heeft verrassend veel overeenkomsten met de eigenschappen van (massief) hout en laat zich ook als hout bewerken door het bijvoorbeeld te zagen, frezen, schuren en behandelen met was, olie of transparante lak.

Het zagen van KrantHout

Het project is een samenwerking tussen ontwerplabel Vij5, waar ik mede-eigenaar van ben, en Mieke Meijer, de oorspronkelijke ontwerpster van het materiaal, die het product al in 2003 tijdens haar studie aan de Design Academy bedacht. Onze wegen kruisten elkaar voor het eerst in 2007 en bij het zien van het KrantHout in het portfolio van Mieke was een samenwerking snel geboren!

Binnen ons label werken we veel samen met verschillende ontwerpers, maar voor ons was het wel een nieuwe uitdaging om aan de ontwikkeling van een materiaal, in plaats van aan de ontwikkeling van een product te beginnen!

Allereerst hebben we het productieproces van KrantHout verbeterd. Om het  KrantHout te vervaardigen hebben we nu een procedure en bijbehorende machine ontwikkeld. Het materiaal wordt dan ook volledig in Eindhoven in onze eigen werkplaats geproduceerd.

De Kranthout cyclus

Om het krantenpapier te ‘upcyclen’ tot KrantHout halen we het (tijdelijk) uit de bestaande cyclus van papier-recycling. We gebruiken een lijm zonder oplosmiddelen en weekmakers die het recyclen lastiger zouden maken. Hierdoor is het niet alleen mogelijk om ons eigen zaag- en schuurafval terug te brengen in de cyclus, maar kunnen de daadwerkelijke producten bij wijze van spreken ook met het papierafval worden afgevoerd, hoewel wij natuurlijk hopen dat ze voor een lange tijd zullen worden gekoesterd …

Tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven in 2008 lieten we eigenlijk alleen nog maar wat ruwe plankjes en materiaaltestjes zien. Maar hier werd al zó enthousiast op gereageerd (mensen zagen al complete KrantHout vloeren voor zich) dat het ons nog meer motiveerde om het materiaal verder te ontwikkelen. Er was echter nog een lange weg te gaan! Ik hoor mezelf nog tegen de bezoekers van de DDW zeggen: ‘Volgend jaar weer komen kijken hoor, dan hebben we er producten mee gemaakt!’ Maar zo gemakkelijk ging het niet. ‘Helaas niet’ wilde ik zeggen, maar nu denk ik even aan de spreuk op het theelabeltje: ‘Challenges create strengths’. En dit is écht zo mijn ervaring. Natuurlijk hebben we tijdens het ontwikkelen van KrantHout regelmatig met onze handen in het haar gezeten. Elke nieuwe stap creëerde namelijk ook weer nieuwe problemen. En niemand kon ons vertellen hoe het moest, want het was namelijk nog nooit eerder gedaan..! Maar beetje bij beetje kwamen we steeds verder. Door te focussen en niet op te geven.

In 2011 presenteerden we in Milaan de eerste KrantHout productcollectie, ontworpen door een groep getalenteerde Nederlandse ontwerpers. We hebben hiervoor gekozen om een zo breed mogelijk beeld te creëren van de mogelijkheden die het materiaal schept, het experiment op te zoeken en het project een open karakter te geven zodat mogelijkheden in de toekomst niet worden beperkt.

KrantHout Framed kast door Breg Hanssen

KrantHout Sample Series sieraden door rENs

Ondertussen worden we van over de hele wereld benaderd voor interessante samenwerkingen en dit voelt voor ons echt als cadeautjes! Zo verscheen KrantHout onlangs zelfs als dashboard in de nieuwste conceptcar van Peugeot. Iets wat wij zelf nooit bedacht zouden hebben maar waar we met veel plezier aan mee hebben gewerkt en ook weer veel van hebben geleerd!

KrantHout dashboard in conceptcar Peugeot

KrantHout dashboard in conceptcar Peugeot

KrantHout is letterlijk een ‘strenght’ in ons bedrijf en het heeft ons als persoon ook sterker gemaakt. Het is voor ons een doorlopend experiment. We blijven het materiaal door ontwikkelen waardoor de mogelijkheden continu uitbreiden.

door Anieke Branderhorst
ontwerplabel Vij5