De Monsterkamer

Karoline Swiezynski over papier

Wat is je favoriete papier en waarom?
“PAPER IS THE DRESS OF THE MESSENGER”
Ik heb geen nummer één, maar wel een aantal favoriete soorten papier. Mijn keus hangt altijd af van de situatie, waarbij veel elementen een rol spelen. Als de inhoud bijvoorbeeld alleen op typografie gebaseerd is, kies ik het liefst voor een simpele papiersoort. Zoals voor romandruk zou dit bijvoorbeeld Caxton papier zou zijn. Op dit papier komen beelden niet tot hun recht, maar voor lijntekeningen, grafieken en tekst is dit papier prima geschikt. Papier als dit heeft een open gevoel en ligt fijn in de hand. Het bladert zacht mits het niet te dik is.
Voor projecten met veel beelden is het beter om naar gestreken papiersoorten te zoeken, al kan gehamerd papier ook geschikt zijn. Het assortiment van Arctic Paper is makkelijk verkrijgbaar en gebruik ik voor veel van mijn projecten. Fedrigoni is een luxe keus; de beelden komen op hun papiersoorten bijzonder goed naar voren, en de kleurdiepte is op hun papier uitstekend.

In mijn zoektocht naar gekleurd papier ben ik bij De Monsterkamer terecht gekomen. Ik vond zelf Reviva Color het best kwa prijs/kwaliteit. Dit papier heeft een fijn gevoel in de hand en alle kleuren zijn lekker intens. Ook zijn er kleine vezels zichtbaar, waarmee het zich onderscheidt van standaard gekleurd papier zoals Fizz. Het enige nadeel is dat Reviva Color heel snel verbleekt onder direct licht.

1

2014, ‘KNiK’ magazine, opgezet door Nora Uitterlinden in het kader van een aantal publicaties bij het Onafhankelijke Cultureel Centrum In It (OCCII), Amsterdam; ontwerp en productie; 10,7 × 30 cm, 28 pagina’s, Fedrigoni Acroprint 1 (120gm2, gesponsord door robstolk), 1.250 exemplaren, iris druk, offset, drukkerij Kaboem, Amsterdam.

Kun je een voorbeeld geven van een ontwerp dat je hebt gemaakt, waarbij papier een bijzondere of juist heel functionele rol speelt?
Samen met Lotte Reimann (fotografe)  heb ik een boek ontworpen waarvoor we naar drukkerij robstolk zijn gegaan om advies te vragen voor de papierkeuze. Zij hebben ons een simpel papier aangeraden dat goed met de kwaliteit van de foto’s samengaat. We hebben Profibulk 1.1 gekozen, een ongestreken, mat papier, maar het voelt een beetje zwaar aan. Het is erg mooi en apart. Bij een productie met bulkpapier moet je weten dat op het drukwerk een beschermvernis wordt aangebracht, anders geeft de inkt af. De fotografie in Lotte’s werk speelt altijd met de grenzen van kwaliteit in kleur en scherpte. Maar wij hebben gekozen voor een opdikkend papier, zonder extra lak op de foto’s. Juist het ondiepe accentueert de schraalheid van de foto’s in het drukwerk.

2

2014, maandelijkse progamma van het Onafhankelijke Cultureel Centrum In It (OCCII), Amsterdam; ontwerp en productie; A6, 16 pagina’s, Caxton (90gm2), 700 exemplaren, iris druk, offset, drukkerij Kaboem, Amsterdam.

Hoe belangrijk is de papierkeuze in de ontwerpen die je maakt? Besteedt je veel tijd aan het uitzoeken van papier?
Ik besteed meer tijd aan de keuze in de dikte van het papier dan aan de papiersoort zelf. Ik denk dat de verhouding tussen papierdikte en het oppervlakte te balanceren is. Daarvoor maak ik veel precieze dummies. Dit kost veel tijd maar is echt de moeite waard. In mijn studietijd neigde ik altijd naar een dikker papier, maar achteraf heb ik me bedacht dat dit helemaal niet nodig is. Dus nu ben ik vaak tegen dikke papieren.

3

2013, ‘The Age of Aquariums’, Brenda Bosma, gepubliceerd bij Subbacultcha!; ontwerp en productie; A6, 28 pagina’s, Reviva Color donker blauw (120 gm2), 2000 exemplaren, silver op blauw papier, offset, drukkerij Kaboem, Amsterdam.

Kun je een ontwerp van een andere ontwerper aanwijzen waarvan de papierkeuze je aanspreekt?
Het werk van Hans Gremmen vind ik altijd interessant en maakt mij altijd nieuwsgierig. Hij benadert drukwerk op een innovatieve manier, het is altijd fijn om zijn werk te bekijken. Ook Edition Patrick Frey is interessant omdat het zulke bijzondere en luxe producties zijn. Maar wat ook heel erg leuk is, is wanneer je een oud boek van de jaren ’20 of ’30 vindt en je dan gewoon tijdloze publicaties ziet die zonder dure en moeilijke technieken in je handen open vallen alsof ze maar een paar jaar oud zijn. Ik ben benieuwd hoe mijn publicaties er over 100 jaar uit zien.

Is het voor ontwerpers makkelijk of juist moeilijk om aan informatie over papier, papiermonsters en/of collecties te komen? Wat is je grootste frustratie op het gebied van papier?
Het is moeilijk de wetenschap en ontwikkelingen van de papierindustrie bij te houden. Je moet gewoon blijven kijken en vragen. Je kunt de informatie wel krijgen van de drukkers, maar moet hier wel echt achteraan gaan. Om deze reden ben ik ook bij De Monsterkamer terecht gekomen. Ik waardeer de opzet van De Monsterkamer.

4

2013, ‘Brilliant Punitive Raids’, Juul Hondius, Akinci galerie; ontwerp en productie; Collectie Stedelijk Museum, Amsterdam. 1,83 × 1,6 m, fine art print.

5

2014, ‘Bis Morgen im Nassen’, Lotte Reimann, gepubliceerd bij RVB Books, Paris; ontwerp en productie in samenwerking met Lotte Reimann; 18 × 24 cm, 128 pagina’s, Profi bulk 1.1 (135 gm2), 600 exemplaren, offset, drukkerij Pöge, Leipzig.

Hoe zie je de toekomst van papier?
Papier heeft absoluut een toekomst. We hebben het nog dagelijks nodig en er blijkt niks te zijn dat het papier zo maar kan vervangen. Hoe de ontwikkeling van het papier zich kenmerkt weet ik niet, maar ik verwacht ook niet dat het exact zo blijft als het nu is, het zal doorontwikkeld worden, dat is zeker.

Door Karoline Swiezynski