Wat is je favoriete papier en waarom?  Ik heb geen favoriete papiersoort. Net als bij het kiezen van kleur en lettertype hangt het telkens van de opdracht af welke papiersoort passend is. Ik houd van wit, redelijk dun ongestreken papier dat simpel oogt, er niet te duur uitziet en niet (te snel) verkleurt. Maar ik wijk hier vaak van af. Voor het geboortekaartje van Mira Blue bijvoorbeeld: zeefdrukker Kees Maas had nog handgeschept papier liggen en dat vond ik voor haar kaartje veel passender.

Mira Blue: A6, handgeschept papier, zeefdruk Kees Maas, foto Anu Vahtra

Kun je een voorbeeld geven van een ontwerp dat je hebt gemaakt, waarbij papier een bijzondere of juist heel functionele rol speelt? De laatste opdracht die ik heb afgerond is een boek over het Sphinxpark, een (tijdelijk) park in Maastricht. Het boek begint en eindigt met grote fullcolour foto’s waartussen de meer tekstuele pagina’s, gedrukt in duotoon, zitten. In samenspraak met drukkerij Lenoirschuring heb ik besloten de fullcolour katternes op een mat superwit papier te drukken en de tekstpagina’s op een meer gelige romandruk, om zo het onderscheid tussen de hoofdstukken meer zichtbaar en ook voelbaar te maken.

Sphinxpark (Bureau Europa, Maastricht): A5, 80 pagina’s, omslag 250 grams Soporset, fullcolour pagina’s 80 grams Soporset, duotoon pagina’s Da Costa 90 grams, drukkerij Lenoirschuring.

Voor de uitnodiging voor Lost & Found heb ik een A4 uitnodiging met stansrillen gemaakt, waardoor een gedeelte van de uitnodiging als bouwplaat kan dienen. Hier heb ik wat dikker papier gekozen, zodat de bouwplaat ook stevig genoeg zou zijn.

Lost & Found (Amsterdam); A4 dubbelzijdig gedrukt met stans, Revive 100 natural matt recycled 170 grams, Drukkerij robstolk.

Hoe belangrijk is de papierkeuze in de ontwerpen die je maakt? Besteed je veel tijd aan het uitzoeken van papier? Papier is altijd onderdeel van het ontwerp. Ik kies papier meestal in overleg met de drukkerij en aan de hand van dummy’s. Zodra de beslissing er is naar wat ik ongeveer op zoek ben kost het niet zoveel tijd om het te vinden. Tijdens het ontwerpen van een huisstijl zal ik eerder kijken naar een papiersoort dat verschillende keuzes in enveloppen heeft, zodat deze niet apart gestanst hoeven te worden. Een paar jaar geleden kostte het een keer wel veel tijd en heb ik de papiersoort die ik zocht niet gevonden. Toen wilde ik ‘Exercise Books’ laten drukken – kleine schriftjes waarvan het binnenwerk door de tekening van de lijnen optisch dikker lijkt dan het werkelijk is. Ik had kobaltblauw papier gekozen voor de kaft, maar drukkerij Teunissen liet mij toen weten dat dit niet leverbaar was. Ik had vervolgens alle andere papierhandelaren zelf benaderd om te vragen of zij die kleur in hun assortiment hadden en vond makkelijk ander papier in dezelfde kleur blauw. Er was in Nederland één fabriek die alle papiersoorten kobaltblauw kleurde en helaas was die net failliet gegaan waardoor alle kobaltblauwe papiersoorten van alle handelaren tijdelijk niet op voorraad waren. Ik heb uiteindelijk besloten om, verdeeld over de oplage, ‘Exercise Books’ vijf verschillende kleuren kaftjes te geven: geel, groen, rood, bruin en grijs.

Exercise Books: A5, 48 pagina’s, cover in 5 verschillende kleuren 140 grams Butterfly, binnenwerk 65 grams Rijnbank, drukkerij Teunissen

Exercise Books: A5, 48 pagina’s, cover in 5 verschillende kleuren 140 grams Butterfly, binnenwerk 65 grams Rijnbank, drukkerij Teunissen

Kun je een ontwerp van een andere ontwerper aanwijzen waarvan de papierkeuze je aanspreekt?  Er zijn te veel mooie ontwerpen. Ik vind het vaak jammer dat bij tentoonstellingen over grafisch ontwerp het niet mogelijk is om door (vooral oudere) publicaties te bladeren. Natuurlijk kan dit niet om de werken te beschermen, maar ik ben altijd nieuwsgierig hoe zo’n boek aanvoelt. Zijn er dingen die je mist in het huidige aanbod van papier? Nee, het aanbod is enorm groot. Wat is je grootste frustratie op het gebied van papier? Het papier dat ik mooi vind blijkt vaak niet meer te bestaan of is veranderd. Gelukkig zijn er altijd goede alternatieven te vinden. Is het voor ontwerpers makkelijk of juist moeilijk om aan informatie over papier, papiermonsters en/of collecties te komen? Ik heb hier nooit moeite mee gehad. Op mijn studio staan papiermonsters, drukkerijen zijn enorm behulpzaam met het geven van advies en aan de hand van dummy’s is het goed in te schatten hoe het drukwerk uiteindelijk zal worden. Hoe zie je de toekomst van papier? Ik heb gelukkig geen idee wat de toekomst precies zal zijn, wel denk ik dat digitaal drukken en print-on-demand beter ontwikkeld zullen (moeten) worden. Ondanks het milieuvriendelijke voordeel, ben ik als ontwerper geen grote voorstander van print-on-demand. Hierbij staat het formaat, de papiersoort en de afwerking al vast voordat het ontwerp gemaakt wordt en wordt het geheel digitaal gedrukt – waardoor er geen sprake is van kleurproeven. Voor Vesna Madzoski heb ik hier toch mee gewerkt voor het ontwerp van haar eindwerk – omdat ik haar onderwerp interessant vond en begreep dat ze via haar opleiding geen alternatief aangeboden zou krijgen voor het publiceren van haar werk. Het boekje bestaat voornamelijk uit tekst en het binnenwerk is in het zwart gedrukt, alleen op de kaft is wat rood. Ik moet zeggen dat ik het superspannend vond om naar een drukkerij in Amerika een pdf-je te sturen om vervolgens zonder enig overleg met de drukkerij een week later op Amazon het boek te bestellen. De kwaliteit viel uiteindelijk heel erg mee. Maar deze methode zou ik natuurijk nooit aanraden voor het drukken van bijvoorbeeld fullcolour reproducties van kunstwerken.

‘De Cvratoribvs’ (Vesna Madzoski, Amsterdam): 140 x 216 mm, 168 pagina’s, Print-On-Demand, USA.

‘De Cvratoribvs’ (Vesna Madzoski, Amsterdam): 140 x 216 mm, 168 pagina’s, Print-On-Demand, USA.

Door Designcard.nu werd ik uitgenodigd om een ansichtkaart te ontwerpen. Drukkerij Veenman verzamelt genoeg ontwerpen van verschillende ontwerpers op een drukvel om uiteindelijk voordelig de ansichtkaarten te kunnen aanbieden. Hierdoor ligt het formaat van de kaart en de papierkeuze al vast – en dit gegeven heb ik genomen als uitgangspunt voor het ontwerp. Ik heb op de A5 kaart een scan laten drukken van verschillende papiersoorten met verschillende zichtbare texturen en kleurverschillen in het wit (op het formaat van visitekaartjes). Aan de achterkant van de kaart stonden mijn contactgegevens.

Designcard: A5, Drukkerij Veenman

Interview door De Monsterkamer met Karen Willey.