Hyperbody – First Decade of Interactive Architecture is een bijzondere, rijk-geïllustreerde publicatie die de resultaten van meer dan tien jaar van academisch onderzoek op het gebied van interactieve architectuur presenteert. Het onderzoek is uitgevoerd door de onderzoeksgroep Hyperbody, verbonden aan de Faculteit Bouwkunde van de Technische Universiteit Delft.

De groep werd in 2000 opgericht door Prof. Kas Oosterhuis en is pionier in het domein van computationally driven non-standard architecture, en zoekt nieuwe wegen voor het ontwerpen en maken van niet-standaard- en interactieve architectuur. Na uitgebreid onderzoek naar software-gereedschappen en het toepassen van nieuwe productietechnieken gebruikt Hyperbody nu spraakmakende avant-garde ontwerpmethoden en theorieën, en communiceert erover in publicaties en onderwijs. Hyperbody werkt nu al meer dan tien jaar op dit hoge niveau en ontwikkelde in de loop van de tijd verschillende prototypes en projecten.

Hyperbody – First Decade of Interactive Architecture presenteert niet alleen een greep uit het werk van Hyperbody, waarvan een deel niet eerder is gepubliceerd, maar geeft ook een gedetailleerd overzicht van state-of-the-art onderzoek en de nieuwste ontwikkelingen in interactieve architectuur en ontwerp.

Het boekconcept van Hyperbody – First Decade of Interactive Architecture neemt de titel van de publicatie letterlijk: de inhoud van het boek wordt namelijk in de vorm van een niet-sequentiële hyperstructuur weergegeven. Deze hyperstructuur omvat een netwerk van verwijzingen dat verwante fragmenten van informatie met elkaar verbindt en de lezer de mogelijkheid biedt om naar andere secties in het boek te springen en gerelateerde tekstpassages met elkaar te vergelijken of nieuwe gedachten na te sporen.

De hyperlinks zijn vastgesteld door een speciaal daarvoor ontwikkelde software waarbij allereerst de volledige inhoud van het boek gescand werd en de meest betekenisvolle combinaties van trefwoorden voor elke pagina verzameld werden. Een lijst met statistieken geeft onderaan op elke pagina de woordfrequenties van een enkele pagina weer in relatie tot het totale aantal uit de publicatie. De relevantie van een minder vaak voorkomend begrip wordt hierdoor benadrukt. Een maximum van drie woorden uit de pagina-specifieke lijst werd vervolgens gebruikt voor het vinden van semantisch gerelateerde teksten op andere pagina’s binnen het boek. Deze ultieme interactieve leeservaring wordt onder meer ook gestimuleerd door de illustraties in het boek waar kleine miniaturen naar gerelateerde afbeeldingen in andere hoofdstukken verwijzen.

Verrassend is dat de gevonden inhoudelijke verbindingen in het boek gecategoriseerd kunnen worden op basis van het type van een relatie die zij vertegenwoordigen. Uiteindelijk werden drie klassen van hyperlinks geïdentificeerd: 1) letterlijke – links die verwijzen naar hetzelfde onderwerp, 2) completerende – links die verwijzen naar een verwante gedachte en 3) metaforische – links die de betekenis van een bepaald tekstfragment aanvullen of uitbreiden.

Het browsen door deze hyperlinks kan niet alleen leiden tot geavanceerde, diepgaande, tekstanalyse, maar zorgt ook voor het heen en weer bladeren tussen passages van verschillende auteurs, toetsing en vergelijking van de informatie binnen het boek. Op die manier is Hyperbody in zekere zin ook een model voor hoe het boek van de toekomst eruit zou kunnen zien.

Onlangs werd Hyperbody- First Decade of Interactive Architecture geselecteerd tot een van Best Verzorgde Boeken 2012. Deze selectie bekroonde boeken wordt binnenkort geëxposeerd in het Stedelijk Museum Amsterdam.

Redactieteam: Kas Oosterhuis [et. al.], Delft University of Technology
Grafisch ontwerp en programmering: Niels Schrader and Micha Ejdys (Mind Design)
Uitgever: Jap Sam Books, Heijningen, www.japsambooks.nl
ISBN: 978-94-90322-09-0
€ 40, 17 x 22 cm, Engelstalig
624 pagina’s, rijkelijk geïllustreerd, ca. 360 full colour afbeeldingen

door Niels Schrader