Fake Flowers in Full Colour Fake Flowers in Full Colour / Jaap Scheeren + Hans Gremmen 24 x 34 centimeter / 40 pp. / gedrukt in 16 kleuren bij Drukkerij Raddraaier, Amsterdam / uitgegeven door Fw: / 2009 / tekst door Ilse van Rijn / ISBN 978-94-90119-06-5 Papier: Royal Print en Tenax

Wat is je favoriete papier en waarom?
Ik kan geen genoeg krijgen van Scaldiplex. Het is een duplexkarton, wat aan de ene zijde grof en grijs is, en aan de andere kant gestreken en wit. Die witte zijde is heel kwetsbaar. Smet meteen. Toch heb ik het ook wel eens onbewerkt gebruikt. Dan beschadigd een boek snel, maar ik weet niet of dat erg is. Een gebruikt boek is vaak mooier dan een ongebruikt boek. Scaldiplex wordt veel gebruikt door drukkers om bijvoorbeeld pallets mee af te binden, zo ben ik er ook mee in aanraking gekomen. Ik kan met dit karton eindeloos varieren. Beide zijden hebben een heel ander karakter en kan je heel goed bedrukken met lakvernissen, laminaat, volvlakken en foto’s. Telkens is de uitkomst anders. De huid van dit papier is een kameleon, het is een half-fabrikaat, wat schreeuwt om een bewerking.

A Falling Horizon A Falling Horizon / Heidi de Gier 16.6 x 20 centimeter / 200 pagina’s, gebonden boek / tekst: Tracy Metz (tweetalig; nl + en) / uitgegeven door Fw: / ISBN 978-94-90119-09-6 / Papier: Bioset en Amber Graphic

Kun je een voorbeeld geven van een ontwerp dat je hebt gemaakt, waarbij papier een bijzondere of juist heel functionele rol speelt?
Onlangs is het boek Cette Montagne, C’est Moi verschenen, wat ik heb gemaakt voor fotograaf Witho Worms. Het boek is gedrukt op Sirio Black. Zwart papier dus. De fotografische afdrukken van Witho zijn ontstaan uit het zwarte pigment van steenkool, waar hij door ingenieuze fotografische technieken een afdruk van heeft gemaakt. Ik heb in het ontwerp gezocht naar een vertaling van dit proces. Ik wilde met het drukken van het boek beelden uit het papier laten opkomen. Dit is gelukt door met twee soorten wit te drukken en met Cyan, Yellow en Magenta. Al het zwart wat je zit in dit boek is dus de kleur van het papier.

Cette Montagne, C’est Moi / Witho Worms 22 x 24 cm / 176 pagina’s, Japanse bindwijze, softcover / Teksten: Xavier Canonne en Witho Worms (vijftalig; Nederlands, Frans, Duits, Engels en Pools) / Ontwerp: Hans Gremmen / In zijn geheel gedrukt op zwart papier, gedrukt in 2 x wit, cyaan, magenta en geel / ISBN 978-94-90119-14-0 Papier: Sirio Black

Cette Montagne, C’est Moi

Hoe belangrijk is de papierkeuze in de ontwerpen die je maakt? Besteed je veel tijd aan het uitzoeken van papier?
Voor mij is het een keuze die gelijk staat aan de keuze van een lettertype. Het papier en de letter vormen samen het fundament van het ontwerp. Als ik die twee keuzes heb gemaakt dan weet ik meestal al wat voor soort publicatie het moet gaan worden.

Kun je een ontwerp van een andere ontwerper aanwijzen waarvan de papierkeuze je aanspreekt?
Roger Willems maakte eens een mooi drukwerkje voor de Belgische fotograaf Geert Goiris. Gedrukt op hoogglanspapier, volgens mij Chromolux. Chromolux® 700 heeft een goede printability en is geschikt voor de meeste afwerkings en veredelings technieken. Het is de perfecte keuze voor hoogwaardige grafische toepassingen en daarom veel ingezet door de betere kwaliteitsmerken. Een papier wat eigenlijk rampzalig is voor foto’s; de glans van dat papier verpest de beelden. Om dat op te vangen behandelde Roger het papier op de plekken waar een foto stond met een matte vernis, waardoor er een hele mooie omkering van papierstructuur ontstaat en de beelden beter leesbaar worden. Schot in de roos. Mede omdat het er zo vanzelfsprekend uitziet.

(Untitled), 6 photographes by Geert Goiris. Ontwerp: Roger Willems / 63 x 89 cm

Zijn er dingen die je mist in het huidige aanbod van papier?
Artic Volume is in een paar jaar tijd veranderd van een subtiel papier in suf en mainstream papiertje. Vijf jaar geleden was dat een heel mooi vezelig papier, perfect van tint en structuur. Heel geleidelijk is het steeds witter en gladder geworden. Nu is het gewoon opdikkend mat mc, waar omzet-drukkers dol op zijn omdat het nooit problemen geeft. Dat is waarschijnlijk ook de reden dat het is veranderd: het ‘oude Munken’ plukte op de pers. Misschien niet ideaal, maar het was prima te controleren. Nu is Artic Volume een papier zonder ziel, zoals er al zoveel zijn. Onbegrijpelijke actie van Munken. Vreemd trouwens dat ze de naam nog steeds hanteren, het is een totaal ander product. Er is een grote behoefte aan dat ‘oude’ Artic Volume. Ik krijg nog steeds vragen van ontwerpers naar “dat mooie papier” wat ik gebruikte een aantal jaar geleden.

Is het voor ontwerpers makkelijk of juist moeilijk om aan informatie over papier, papiermonster en/of collecties te komen?
De enige zekerheid is dat alles onzeker is op het moment. Dat is een heel overzichtelijke gedachte. Je moet er vanuit gaan dat papier wat je al eens gebruikte of in je collectie zit niet meer bestaat, een andere naam heeft gekregen of met dezelfde naam overgenomen door een andere leverancier. Hierdoor moet je als ontwerper in gesprek blijven en monsters en dummies aan blijven vragen. Ik vind dat wel prettig, ik heb het nodig om dingen in mijn hand te hebben. Ik voer deze gesprekken overigens altijd via de drukkerij, zelden of nooit met vertegenwoordigers van de papierbranche. De drukkers moeten uiteindelijk werken met het papier, dus hecht ik veel waarde aan hun oordeel.

Mother The Mother Road / Hans Gremmen cahier / 12 pagina’s / 14 x 19 cm / Incl. dubbel DVD, PAL regio vrije DVD, kleur, 5hr 11min 49sec / ISBN 978-94-90119-00-3 Papier: Reprint, afgewerkt singersteek

door Hans Gremmen