Sinds 2011 interviewt De Monsterkamer ontwerpers over papier. Wat is hun favoriete papier, wat zijn hun inspiratiebronnen en hoe zien zij de toekomst van papier? De vragen zijn steeds dezelfde, de antwoorden verrassen.

Wat is je favoriete papier en waarom?
Eigenlijk hele dunne papieren waar je bijna doorheen kunt kijken, zoals IBO One 60 g/m2 IBO One is geproduceerd van pure cellulose zonder vulstoffen waardoor het papier zeer licht, soepel valt en een opmerkelijke transparantie verkrijgt. Het doorzicht van het papier heeft een bijzondere functie binnen het ontwerp en geeft tekst en beeld een nieuw perspectief. IBO One heeft een aangename klank en een prettig papiergevoel.  of Maxi Script 80 g/m2 Maxi Script is een schrijfpapier met een aangenaam en zeer glad oppervlak.. Het dwingt je met heel veel zorg om te gaan met een gedrukt object. Dat vind ik cool, aangezien drukwerk zo vaak voor lief wordt genomen. Dus als iemand met veel zorg en gevoel om moet gaan met een boek of poster, is dat denk ik iets bijzonders.

Het tofste vind ik dan eigenlijk om dat te combineren met grove roman-achtige papiersoorten zoals EOS 2.0 EOS is een zuiver houtvrij ongestreken papier met een opdikking van 2.0. De prachtige offwhite tint zorgt voor een levendige beeldweergave, optimale leesbaarheid en een authentiek papiergevoel. De opdikking 2.0 geeft het EOS veel dikte en body, maar voelt niet zwaar aan.. Hierdoor krijg je een soort vervreemding in gevoel die ik erg prettig vind.

Posterdesign voor ‘De sluwe vos’.

Kun je een voorbeeld geven van een ontwerp dat je hebt gemaakt, waarbij papier een bijzondere of juist heel functionele rol speelt?
Een tijd terug heb ik voor het Sandberg Instituut een studiegids ontworpen, waarin we niet alleen het instituut wilden vertegenwoordigen maar ook het werk van de studenten en de eindexamenexpositie wilden laten zien. Het boek is in 3 hoofdstukken opgedeeld en ieder hoofdstuk heeft zijn eigen papiersoort. De eindexamenexpositie is op een ‘formeel’ gestreken papier gedrukt en het werk van de studenten op ruw, ongestreken papier. Ik vind die tactiele manier van navigatie nog steeds leuk werken.

Sandberg Study Guide 2017 Floris van Driel, Ruben Baart en Roos Groothuizen.

Sandberg Study Guide 2017

Sandberg Study Guide 2017

Sandberg Study Guide 2017

Het is niet per se iets dat in het begin van het ontwerpproces al duidelijk is. Maar zodra er een concept ligt is papier wel één van de eerste dingen die ik probeer vast te leggen. Het gaat dan nog niet precies om welke specifieke papiersoort maar meer om een bepaald gevoel dat je wilt meegeven in de publicatie. Daarbij hangt het ook heel erg van de inhoud af, denk ik. Zodra die bekend is, heb ik vaak direct wel bepaalde associaties die ik zou willen zien in papier.

Poster design voor afstudeershow Sandberg ‘Event Horizon’

Programmaboek voor afstudeershow Sandberg ‘Event Horizon’

Kun je een ontwerp van een andere ontwerper aanwijzen waarvan de papierkeuze je aanspreekt?
Een boek waar ik steeds weer gefascineerd door raak is  Robert F. Kennedy Funeral Train — Rein Jelle Terpstra ontworpen door Jeremy Jansen. Het is super gaaf hoe het boek materialiteit en lay-out gebruikt om een soort non-lineaire ervaring van die trein reis weer te geven. Daarnaast voelt het boek ook alsof je een oude doos foto’s open trekt waar je doorheen gaat en waar constant wat nieuws in te ontdekken is. Ik vind wit (of in dit geval ook kleur) drukken op zwart papier ook gewoon super sexy.

Robert F. Kennedy Funeral Train. Rein Jelle Terpstra.

Robert F. Kennedy Funeral Train. Rein Jelle Terpstra.

Robert F. Kennedy Funeral Train. Rein Jelle Terpstra.

Robert F. Kennedy Funeral Train. Rein Jelle Terpstra.

Zijn er dingen die je mist in het huidige aanbod van papier?
Niet echt als een groot gemis, maar ik zou het heel cool vinden als er meer en nieuwe gekleurde papiersoorten uit zouden komen. Met verschillende texturen of afwerkingen. Bijvoorbeeld gestreken gekleurd papier lijkt me best iets cools.

Wat is je grootste frustratie op het gebied van papier?
Ik weet niet of dit een specifieke frustratie op het gebied van papier is maar de beschikbaarheid en levertijd van sommige papiersoorten zijn soms wat lastig om mee te dealen. Doordat er toch wel minder aanbod is dan een tijd geleden en deadlines voor projecten strak zijn is het soms lastig precies het papier te krijgen dat je wil.

Is het voor ontwerpers makkelijk of juist moeilijk om aan informatie over papier, papiermonsters en/of collecties te komen?
Het zit er denk ik ergens tussen in. Ik moet wel zeggen dat zonder voorkennis van waar je moet zoeken het redelijk makkelijker verdwalen is. Wat vooral lastig te achterhalen is, is de oorsprong van het papier en hoe het bewerkt is. Het is lastig om inzicht in het productieproces te krijgen. Als het gaat om papiermonsters denk ik dat het een beetje een kennis wereldje is van ontwerpers die met elkaar praten over verschillende bronnen. De Monsterkamer probeert hier op een hele coole manier verbreding aan te geven vind ik!

WeTransfer 10Y Magazine, Karen van der Kraats, Beau Bertens, Floris van Driel, 2019-3

WeTransfer 10Y Magazine, Karen van der Kraats, Beau Bertens, Floris van Driel, 2019-3

Hoe zie je de toekomst van papier?
Ik hoop op een toekomst waarbij mooi papier geproduceerd kan worden zonder het kappen van bomen. Dat we innovatieve manieren vinden om dezelfde vorm van tactiliteit te creëren zonder dat het ons, of in ieder geval mij, de vraag oplevert “is dit het wel waard om gedrukt te worden als we er bomen voor moeten omzagen?”. Ik denk dat drukwerk een enorm belangrijke functie heeft in die urgente boodschap te verkondigen maar het paradoxale is dat we bijdragen aan het probleem door deze boodschappen te drukken.

Het zou dus heel mooi zijn als papier zich zou kunnen ontwikkelen naar iets wat meer circulair is en verder gaat dat FSC keurmerken en ongebleekt papier.

Interview door De Monsterkamer met Floris van Driel

[Opmerking van de redactie: papier is juist een circulair product – het kan tot 7 keer gerecycled worden en wordt gemaakt uit een hernieuwbare bron: hout].