De zoektocht naar het juiste papier, bracht de vormgever Niels Schrader van Mind Design en Miriam Suijkerbuijk van drukkerij robstolk bij een bijzondere keuze: Etibulk 90 grams van Igepa.

Het boek A Critical History of Media Art in the Netherlands, van de auteurs Sanneke Huisman en Marga van Mechelen, biedt een diepgaande verkenning vanuit veel verschillende perspectieven van de Nederlandse mediakunst vanaf 1985. Het werk is uitgegeven door Jap Sam Books in het najaar van 2019. Het grafisch ontwerp is uitgevoerd door Niels Schrader en Martijn de Heer van Mind Design, en het drukwerk is gedaan door drukkerij robstolk® amsterdam.

Speciaal voor De Monsterkamer kijken Niels van Mind Design en Miriam van drukkerij robstolk, terug op de bijzondere keuzes die zijn gemaakt voor de uitvoering van het boek.

Het juiste papier

Etibulk van Igepa is een houtvrij wit, éénzijdig gestreken papier met een satijn gestreken voorzijde en ongestreken achterzijde, het is leverbaar in de gewichten 80, 90 en 115 grams.
Etibulk heeft twee contrasterende zijden en is uitstekend geschikt voor labels en etiketten, maar ook voor het beplakken van dozen. Het papier is waterafstotend aan de gestreken kant en met een hoog vochtopnemend vermogen voor de lijm aan de ruwe zijde. Bovendien is Etibulk ook zeer geschikt als stofomslag of binnenwerk van een boek.

Niels, waarom paste Etibulk 90 grams volgens jou zo goed bij deze publicatie?
“De eigenschappen van het papier maken het boek bijzonder. Het unieke aan Etibulk 90 grams is dat er een gestreken zijde en een ruwe ongestreken zijde is. Een mooie combinatie van mat en gestreken is er niet zo veel meer, want vaak is eenzijdig glad ‘spekglad’, als een soort glossy papier. Daarnaast straalt het papier een bepaald ‘understatement’ uit doordat het eigenlijk dagelijks gebruikt wordt voor gewone wijnetiketten. Het eindresultaat krijgt een onverwacht element door het verrassende gebruik en dit maakt het nog veel spannender. De nadruk op de tactiele ervaring van het papier is niet alleen speciaal, maar is ook nog eens een mooie tegenstelling met het thema van het boek.”

“De inhoud gaat heel erg over mediakunst en digitale kunst en door het subtiele papiergebruik, wordt de tastbaarheid van het object benadrukt. Het vraagt de lezer als het ware om erdoorheen te bladeren waarmee het ook een boekobject wordt. Met het thema ‘digitaal’, creëert het papier een mooi contrast, want onbewust communiceert dit unieke papier met zijn fysieke aspect de tastbaarheid.”

“Als je een drukvel vouwt, krijg je een ritmisch geheel van 2 pagina’s glans, en 2 pagina’s mat, afwisselend naast elkaar in het eindproduct.”

Heb je hier in jouw ontwerp rekening mee gehouden of heb je het gewoon laten gebeuren?
“We hebben helemaal geen rekening gehouden met de vraag of een bedrukking plaatsvindt op een gestreken pagina of op een ruwe pagina, want dat vonden we juist heel leuk. Eigenlijk bepaalt toeval daardoor hoe het eindresultaat eruit komt te zien.”

Het stofomslag

Voor het stofomslag zijn inschietvellen (overgebleven vellen) van de oplage gebruikt. Het uit elkaar vouwen van zo’n omslag is volgens Niels en Miriam een bijzondere ervaring omdat het een inkijkje geeft in het drukproces. Het drukken van eindbeeld op de stofomslag bracht ook een uitdaging met zich mee. Soms een lichte, soms een donkere afbeelding en de andere keer veel tekst, was het basisvel waaroverheen gedrukt moest worden.

Over de oplossing van dit probleem zegt Niels:
Niels: “Samen met robstolk hebben we de zwarte inkt gemengd met een zilver.” Miriam: “Klopt! Doordat zilver een dekkende inkt is, kan je over een bestaand beeld heen drukken. Daarnaast is het resultaat extra bijzonder omdat het zwart-met-zilver een reflectie oplevert, ondanks dat het een donkere kleur is.”

Kleur, contrast en scherpte

Was je bang dat de inkt op de matte kant zou uitlopen, aangezien dit een eigenschap is van ongestreken papier?
Niels: “Ja, absoluut. Gelukkig hebben de drukkers bij robstolk het tegendeel waargemaakt: de hele dunne typografie is nog zó scherp, ik was daar enorm verbaasd over.”  Miriam: “Ja, deskundigheid is heel belangrijk, maar ook techniek: met HR-UV kan je wat dat betreft het drukresultaat direct goed fixeren.”

Ik vind dat de contrasten zó mooi zijn geworden. En het is ook bijzonder dat het kleuroppervlak op de gladde kant van het papier niet is gebroken. 
Niels: “Zeker, de hoeveelheid inkt spat ervan af! Dit komt ook doordat het boek met skeletzwart is gedrukt, er is een extra laag zwart aangebracht over de donkere partijen die het contrast versterkt.”
Miriam: “Het breken van kleuroppervlak gebeurt vaak als je gecoat papier wat bedrukt is, vouwt. In dit boek breekt het kleuroppervlak niet omdat Etibulk slechts licht gecoat is, met een enkele strijklaag. Ik denk dat wij het resultaat allebei kunnen zien als een geslaagd project en mooie uitkomst van onze zoektocht!”

Foto’s bij dit artikel: ©De Monsterkamer, Justina Nekrašaitė

Samples van dit papier bestellen? Klik hier