Wat is je favoriete papier en waarom?
Ik houd van papieren die niet zozeer zijn ontworpen als ‘mooi papier’ maar meer vanuit een praktische noodzaak zijn ontwikkeld zoals bijvoorbeeld krantenpapier, duplexkarton, kraftpapier, grijsboard, etikettenpapier, etc. Dit zijn vaak wat conventionelere materialen die onbedrukt al een bepaalde betekenis hebben.

Menukaart Restaurant Europa / 2019 / pergamijn envelop / laserprint

Voor Restaurant Europa heb ik een menukaart gemaakt op een pergamijn envelop. Het restaurant serveert één menu per keer en de envelop krijg je na afloop van het diner als een soort naschrift dat je mee kunt nemen. De enveloppen zijn gemakkelijk te printen met een steeds veranderend menu. Omdat pergamijn bestendig is tegen vet en vocht komen er geen eet- of drinkvlekken op.

Kun je een voorbeeld geven van een ontwerp dat je hebt gemaakt, waarbij papier een bijzondere of juist heel functionele rol speelt?
Ik ontwierp onlangs het boek Reading by Osmosis van Semâ Bekirović. Hierin worden natuurlijke processen onderzocht als ‘non-human art’. Het leek me mooi als het zichtbaar zou zijn dat het boek zelf ook onderhevig is aan een natuurlijk proces en in de tijd langzaam verandert. Het stofomslag is Holmen TRND Holmen TRND is een houthoudende papiersoort die mag verkleuren. Het doet je verlangen naar de goede oude tijd. Zijn robuuste gevoel geeft karakter aan tekst en afbeelding. De grauwe tint, hoge opdikking (2.0), het lage gramgewicht en zijn pure eenvoud geven drukwerk een uitzonderlijke eerste indruk. , een houthoudend papier dat vrij snel vergeelt onder invloed van UV-licht. De typografie is deels in dekwit gedrukt en wordt pas goed zichtbaar naarmate het papier van kleur verandert. Afhankelijk van waar het boek belicht wordt, ontstaat er een verkleuring.

Publicatie Reading by Osmosis van Semâ Bekirović / 2019 / 210mm x 280mm / offset / 140 pp / full colour, cover in full colour en dekwit / Holmen TRND 70 g/m2, Magno Volume 115 g/m2 / met een tekst van Micheal Marder / nai010 Uitgevers

Hoe belangrijk is de papierkeuze in de ontwerpen die je maakt? Besteed je veel tijd aan het uitzoeken van papier?
De eigenschappen van papier zijn voor mij vaak belangrijker dan de ‘look en feel’. Soms wil ik dat papier erg doorschijnt (zoals Munken Lynx Het ongestreken, gladde oppervlak van het Munken Lynx en de natuurwitte tint zorgen voor een exclusieve en tegelijkertijd authentieke uitstraling, met een natuurlijk papiergevoel. 80 g/m2 of IBO One IBO One is geproduceerd van pure cellulose zonder vulstoffen waardoor het papier zeer licht, soepel valt en een opmerkelijke transparantie verkrijgt. Het doorzicht van het papier heeft een bijzondere functie binnen het ontwerp en geeft tekst en beeld een nieuw perspectief. IBO One heeft een aangename klank en een prettig papiergevoel. De mooie offwhite tint zorgt voor een rustig leesbeeld. 60 g/m2) of moet het goed werken met spotvernis of moet de fotografie goed uitkomen (Arctic Volume Arctic Volume White is een wit, opdikkend, mat, volgestreken papier, verkrijgbaar in gramgewichten van 90 tot 300 g/m². Het matte oppervlak zorgt voor een uitstekend drukresultaat en mooie beeldweergave, en geeft uw drukwerk een zachte uitstraling. , Magno Volume Magno Volume is een mat gestreken papier met een extra opdikking en optimale stijfheid. Het is prachtig wit en heeft de look en feel van een ongestreken papier. Uniek tactiel oppervlak. ). Voor het zeefdrukken kies ik juist weer papier dat grote volvlakken inkt aankan zonder dat het uitzet (meestal 200 g/m2 MC papieren).

Flyer Dooyewaard Stichting / 2019 / A3 / offset / 1/1 (zilver) / IBO One 60 g/m2

Flyer voor tentoonstelling ‘Reading between Not-Straight Lines’ / 2015 / 170mm x 240mm / offset / 2/2 zwart en spot-matvernis / AG Utrecht / Arctic Volume 300 g/m2

Poster voor tentoonstelling ‘In Between Us’ / 2019 / A2 / zeefdruk / AG Utrecht / MC 200 g/m2

Kun je een ontwerp van een andere ontwerper aanwijzen waarvan de papierkeuze je aanspreekt?
Willem Sandberg gebruikte altijd hele ongestreken papiersoorten en vaak goedkope pakpapieren. Our Polite Society vind ik ook altijd slim met papier, bijvoorbeeld in hun boek The Facit Model. Verder verrassen de boeken van uitgevers Roma Publications, FW:Books en The Eriskay Connection mij elke keer weer.

Het boek ‘The Facit Model’ door Our Polite Society

Zijn er dingen die je mist in het huidige aanbod van papier?
Ik houd van papier dat twee verschillende zijdes heeft, ik vind het vaak mooi als papier een voor- en achterkant heeft. Het is jammer dat er geen goed equivalent bestaat voor papieren Montana en Gustav Wasa, die beiden niet meer bestaan. Ook zijn er niet zoveel houthoudende papiersoorten meer, wat ik jammer vind, want ik vind papier mooi als vergankelijk materiaal.

Wat is je grootste frustratie op het gebied van papier?
Een lange tijd was mijn referentie voor papier de Bührmann Ubbens collectie, die eigenlijk al verjaard was toen ik begon met ontwerpen. Ik gebruikte het echter als referentie om op basis van een uitgestorven papiersoort te zoeken naar een goed equivalent. Ik merk dat het huidige aanbod allemaal net iets minder specifiek en fantasielozer is dan deze oude selectie papieren.

Is het voor ontwerpers makkelijk of juist moeilijk om aan informatie over papier, papiermonsters en/of collecties te komen?
Het is niet per se moeilijk om informatie over papier te verkrijgen maar dat betekent niet direct dat er overzicht is. Ik ga er eigenlijk vanuit dat ik niet op de hoogte ben en voor elk project ga ik opnieuw op zoek naar papier. Dat kan soms veel tijd kosten maar dat is het uiteindelijk meestal wel waard. Bij drukkers langsgaan of bij De Monsterkamer versnelt dit proces wel aanzienlijk. Wat ik er fijn aan vind is dat materiaalkeuzes veel meer voortkomen uit een dialoog. Het is voor mij meer een fysiek proces geworden.

Hoe zie je de toekomst van papier?
Ik word wel eens verdrietig als ik bijvoorbeeld hoor dat Cyclus niet meer wordt geproduceerd, ik vond dat een heel fijn papier dat je overal voor kon inzetten (offset, digitaal drukken, risoprinten, zeefdrukken enz.). Maar aan de andere kant word ik weer blij van het IBO One papier dat op initiatief van een ontwerper (Irma Boom) is ontwikkeld.

Interview door De Monsterkamer met Jan-Pieter Karper