De Monsterkamer

Jan van Mechelen over papier

Sinds 2011 interviewt De Monsterkamer ontwerpers over papier. Wat is hun favoriete papier, wat zijn hun inspiratiebronnen en hoe zien zij de toekomst van papier? De vragen zijn steeds dezelfde, de antwoorden verrassen. 

Wat is je favoriete papier en waarom?
Ik houd van heel veel soorten papier. Van glad, dun knisperend tot ruw opdikkend papier. Van spierwit tot aardse kleuren. De keuze is vaak intuïtief, wat niet wil zeggen dat ik hem snel maak.
Voor het fotoboek Not For Sale heb ik Old Mill Premium White 130 g/m2 gebruikt. Een heldere wit met bescheiden viltmarkering en licht opdikkend. Niet het meest ideale papier voor een fotoboek maar lithograaf [Marc Gijzen] en drukker [NPN drukkers] hebben een belangrijke rol gespeeld in het eindresultaat. De zachte ruwheid van het papier gaf voor mij de doorslag. Ik geloof dat er ook katoen in zit.

Kun je een voorbeeld geven van een ontwerp dat je hebt gemaakt, waarbij papier een bijzondere of juist heel functionele rol speelt?
Bij mijn laatste project (2 cahiers voor fotograaf Marco Bakker) heb ik verschillende papiersoorten gebruikt. Voor de omslagen Tinteretto Ceylon Ginepro en Tinteretto Ceylon Cubeba; beiden 350 g/m2. Bijzonder gekleurd papier met viltmarkering aan beide zijden. Het binnenwerk wordt gedrukt op Tinteretto Gesso 140 g/m2. De aardse uitstraling van dit papier past goed bij de kunstenaar Vali Myers, de geportretteerde in deze cahiers.

Hoe belangrijk is de papierkeuze in de ontwerpen die je maakt?
Besteed je veel tijd aan het uitzoeken van papier?
Goede papierkeuze is essentieel (maar dat is wel een heel open deur). Ik orienteer me op momenten dat het rustig is. Op die manier houd ik mijn kennis up-to-date. Ik vraag veel monsters aan en heb 2,4 m2 kastruimte vol ‘samples’. Die zijn overgebleven na de grote schoonmaak eind vorig jaar. Als het mogelijk is maak ik proeven op oplage papier. De collecties van Fedrigoni, G.F. Smith, Gmund en Munken staan altijd binnen handbereik.

Kun je een ontwerp van een andere ontwerper aanwijzen waarvan de papierkeuze je aanspreekt?
Jazeker. Het single-hoesje van Leave Before The Lights Come On van The Arctic Monkeys. Daar gebruikt de ontwerper (hij/zij?) het karton dat normaliter voor een sixpack wordt toegepast. De ‘foute’ zijde heeft een hele mooie zoutkristalstructuur die wordt bedrukt met half transparante witte inkt. De ‘chromolux-achtige’ zijde zit aan de binnenzijde. Daar staan de full color beelden maar die zijn niet goed zichtbaar. Ik houd van oneigenlijk gebruik van materialen.

Deze hoes heb ik ooit gebruikt als inspiratie voor monstermappen voor Grafisch Papier. Daar heb ik toen Sirio Stardust Caffé gecombineerd met een goede mc (welke weet ik niet meer).

Zijn er dingen die je mist in het huidige aanbod van papier?
Nee. Het gebruik van papier wordt minder maar er is een rijk aanbod. Was onlangs in De Monsterkamer en zag een hele mooie collectie van Takeo. had er wel over gelezen maar nog nooit gezien.

Wat is je grootste frustratie op het gebied van papier?
Frustratie is een groot woord. Soms blijkt een looprichting niet aan te sluiten bij je ontwerp maar er is altijd wel een oplossing. Het is jammer dat de goedkope online drukkers een standaard zijn gaan bepalen van wat drukwerk mag kosten waardoor papier vaak een sluitpost wordt.

Is het voor ontwerpers makkelijk of juist moeilijk om aan informatie over papier, papiermonsters en/of collecties te komen?
Vrij makkelijk. De meeste papierleveranciers zijn vrijgevig.

Hoe zie je de toekomst van papier?
Goed. Zeker als het om speciale kwaliteiten gaat.
En de web-developer met wie ik regelmatig samenwerk wil nu ook een brochure op bijzonder papier om zijn sites te laten zien. Dat is een mooie tendens.

Interview door De Monsterkamer met Jan van Mechelen