Sinds 2011 interviewt De Monsterkamer ontwerpers over papier. Wat is hun favoriete papier, wat zijn hun inspiratiebronnen en hoe zien zij de toekomst van papier? De vragen zijn steeds dezelfde, de antwoorden verrassen.

Wat is je favoriete papier en waarom?
Wij hebben eigenlijk geen favoriete papiersoort. Per project verschillen de behoeftes enorm en is het steeds weer opnieuw kijken naar wat de meest geschikte soort is. Als het kan, proberen wij altijd een milieubewuste keuze te maken. Daarom is bijvoorbeeld het gerecyclede papier Cyclus Offset CyclusOffset® is een natuurwit, ongestreken recycled papier en karton, gemaakt van 100% post-consumer gebruikt papier. CyclusOffset® is een eerste keuze voor iedere toepassing waarbij het milieuvriendelijke karakter van de vervaardiging ervan een rol speelt. al vrij vaak terug gekomen in verschillende projecten. Natuurlijk is de papierkeuze ook vaak een kwestie van smaak, en omdat ons ontwerpteam vrij divers is, zie je vaak nieuwe soorten langskomen. Onze design trainees, die meestal direct vanuit de academie een jaar bij ons werken, laten vaak een frisse wind door onze papiersamples waaien.

Unseen Magazine issue 1, toen nog gedrukt op krantenpapier, 2015

Kun je een voorbeeld geven van een ontwerp dat je hebt gemaakt, waarbij papier een bijzondere of juist heel functionele rol speelt?
Het drukwerk dat wij voor Unseen Photo Fair creëren is een goed voorbeeld. Unseen staat voor internationale, hedendaagse, niet eerder geziene fotografie. Het event trekt een heel uiteenlopende groep mensen aan, van studenten tot internationale verzamelaars. Het merk heeft door het centraal stellen van opkomend talent een jonge, edgy uitstraling, maar tegelijkertijd voelt het ook serieus en chic. Als ontwerper is het heel spannend om met deze contrasten te werken. Zo drukten wij bijvoorbeeld voorgaande nummers van Unseen Magazine op krantenpapier en ontvangen alle VIP-gasten een programmaboekje met een kartonnen omslag, voorzien met een luxe glimmende preeg. Door het gebruik van onverwachte papiersoorten wordt het karakter van Unseen op een subtiele manier onderstreept.

Unseen VIP programma, 2018

Een ander project waarin papier zeker een hoofdrol speelt is Foam Magazine, een tijdschrift over hedendaagse fotografie dat wij samen met Foam Fotografiemuseum Amsterdam hebben uitgegeven. Voor ieder issue hebben wij rond 10 verschillende soorten [van Igepa red.] gebruikt, die goed aansluiten bij de getoonde portfolio’s waardoor de uiteenlopende series daardoor nog meer tot hun recht komen. Achterin is altijd een papiercolofon van Igepa toegevoegd zodat de lezer precies weet welk papier per portfolio gebruikt is.

Foam Magazine, verschillende issues uit 2016 en 2017

Hoe belangrijk is de papierkeuze in de ontwerpen die je maakt? Besteed je veel tijd aan het uitzoeken van papier?
De papierkeuze is essentieel in elk ontwerpproces. Soms wordt het zelfs onderdeel van het gehele concept. Samen met Royal FloraHolland hebben we in 2016 Let it Grow opgericht, een platform voor jonge ondernemers die op een innovatieve manier de stad groener willen maken. Het idee van verduurzaming en “vergroening” wilden wij op zoveel mogelijke manieren zelf omzetten. Wij gingen op zoek naar een papier dat dit concept verinnerlijkte. Uiteindelijk kwamen we uit bij Bagasse van Igepa.Bagasse is het eerste papier dat zich volledig boomvrij mag noemen. Het papier ziet er heel natuurlijk uit en voelt ook zo aan. Die natuurlijke, uitnodigende look & feel heeft Bagasse te danken aan zijn milieuvriendelijke pulp op basis van suikerriet, vlas en hennep. Het is volledig boomvrij, bestaat uit een milieuvriendelijke pulp op basis van suikerriet, vlas en hennep en past dus perfect bij de missie van Let it Grow.

Drukwerk voor Let it Grow, 2017

Kun je een ontwerp van een andere ontwerper aanwijzen waarvan de papierkeuze je aanspreekt?
In de boeken van Roma Publications en Fw:Books zie ik altijd verrassende papiersoorten terug die op een heel natuurlijke manier perfect aansluiten bij de inhoud.

Zijn er dingen die je mist in het huidige aanbod van papier?
In het algemeen: Overzicht. Veel soorten worden naar een tijdje al niet meer geproduceerd en het is moeilijk om bij te houden of een papiersoort verouderd is of niet. Ik zou het interessant vinden om meer te weten te komen over het maakproces of over de gebruikte ingrediënten per papiersoort waardoor de keuze voor een soort conceptueel nog beter aan kan sluiten bij een project.

Wat is je grootste frustratie op het gebied van papier?
Dat het in de meeste gevallen niet duurzaam geproduceerd is.

Is het voor ontwerpers makkelijk of juist moeilijk om aan informatie over papier, papiermonsters en/of collecties te komen?
We gaan in de meeste gevallen van tevoren met drukkers of papierleveranciers in gesprek. Niet iedere papiersoort is geschikt voor het doeleinde dat we voor ogen hebben. Dat wij op hun expertise kunnen vertrouwen is dus heel veel waard.

Hoe zie je de toekomst van papier?
Ik denk dat het gebruik van papier exclusiever wordt en daarom geloof ik ook dat bijzondere soorten zullen blijven bestaan. Eén van mijn collega’s heeft kort geleden met de fotograaf Kim Boske in een Japanse papierfabriek aan haar nieuwe serie gewerkt. Haar werk werd op handgemaakt washipapier gedrukt en vervolgens in een bad van natuurlijk indigo geverfd, een proces dat nog niet eerder werd uitgeprobeerd binnen de fabriek. Het papier en al zijn karakteristieke afwijkingen in vorm en kleur vormen een onmisbaar onderdeel van het gehele project. Het is voor mij het perfecte voorbeeld van de meerwaarde die papier als drager van een verhaal kan opleveren.

Kim Boske in de Awagami Paper Factory (via KAIR), Japan, 2018

Interview door De Monsterkamer met Isabelle Vaverka, Art Director van Vandejong Creative Agency