Sinds 2011 interviewt De Monsterkamer ontwerpers over papier. Wat is hun favoriete papier, wat zijn hun inspiratiebronnen en hoe zien zij de toekomst van papier? De vragen zijn steeds dezelfde, de antwoorden verrassen.

Wat is je favoriete papier en waarom?
We hebben niet één favoriet. Gelukkig hebben we er veel. Onze voorkeur hangt af van het doel en het karakter van het ontwerp en van de gebruikte techniek. Wel vallen we vaak voor ongestreken papier.

Kun je een voorbeeld geven van een ontwerp dat je hebt gemaakt, waarbij papier een bijzondere of juist heel functionele rol speelt?
Voor onze nieuwjaarsmailing hebben we Forever Ultramarijn Forever is 100% recycled gekleurd papier, niet ontinkt, door en door gekleurd gebruikt bedrukt met Riso metallic goud. De metallic deeltjes geven een subtiele glans op het matte in de kern gekleurde papier.

Nieuwjaarsmailing 2018, A2 poster, Forever Ultramarijn 120 g/m2, bedrukt met Riso metallic goud

Het getal ’18’ is opgebouwd uit een langgerekte ‘ooooooh’. Doordat de gouden Riso-inkt dekkend is, blijft deze liggen op het papier. De kleur vinden we geweldig en Forever is extra favoriet omdat het 100% gerecycled is.

Bij een bruiloftsuitnodiging van landschapsarchitecten hebben we een nog groter contrast bereikt tussen mat en glans door foliedruk op Gmund Colors Matt nr. 16
Gmund Colors Matt is een ruim assortiment gekleurd tekst- en omslagpapier en karton met een klassiek, mat oppervlak in 48 kleuren. .

Bruiloftsuitnodiging F+f, 2018, Gmund Colors Matt nr. 16, 300 g/m2, duplex, foliedruk en lasergravure

Het matte in de kern gekleurde papier contrasteert maximaal met de groene metallic folie.

De menukaart van HMB restaurant is gedrukt op Crush Almond Crush is een origineel, creatief en ecologisch verantwoord gamma, samengesteld uit 55% nieuwe FSC vezel, 30% gerecycleerde vezel en 15% ‘ander’ organisch materiaal, zoals bv. kiwi’s, graan, koffie of olijven.. We vonden het mooi om papier met voedselvezels te gebruiken voor een plek waar het draait om eten. De hele lijn van Crush vinden we trouwens prachtig, lekker ruw en levendig.

Het wisselende menu wordt ingeprint over witte Riso-inkt. Met een stempel kan de chef of sommelier een gerecht aanbevelen. De amandelvezels in het papier geven de verschillende inkten extra levendigheid.

Menukaart HMB restaurant, 2017, Crush Almond 250 grams, witte Risodruk en laserprint

Hashtag Magazine van Tchai ontwerpen we samen met Rianne Petter. Het heeft elke editie een ander thema en andere papiersoorten. Daar maken we dankbaar gebruik van. Voor de ‘groene’ editie hebben we waterplantenpapier Waterplantenpapier is gemaakt van met overtollige waterplanten uit Almere, met duidelijk zichtbare vezel. met een fikse spikkel kunnen toepassen en voor het ‘China’ nummer hebben we Curious Translucents Gold Curious Translucents is een serie transparant papier en enveloppen met zachte, intensieve en metallic tinten. ingezet.

Tchai #2, groene editie, waterplantenpapier 80 g/m2, zwart bedrukt.

Het waterplantenpapier heeft een duidelijk aanwezige spikkel van overtollige waterplanten uit Almere. We zochten een circulair papier voor de groene editie van dit magazine en waren meteen verkocht. Elk vel is levendig anders.

Tchai #3, editie China. Kleine pagina: Curious Translucents Gold 80 g/m2, zwart bedrukt. Linker pagina groot: Tom & Otto gloss 130 g/m2. Rechter pagina groot: Olin Rough high white 100 g/m2. Foto Hong Kong door ESB Professional.

Hoe belangrijk is de papierkeuze in de ontwerpen die je maakt? Besteed je veel tijd aan het uitzoeken van papier?
Wij vinden het erg belangrijk. Het papier vormt een geheel met de bedrukking en de afwerking. Het is de drager van het ontwerp en heeft invloed op de ervaring ervan. We zijn erg tactiel ingesteld. Papier kan het drukwerk zwaar of licht, stevig of soepel, ruw of zacht, spiegelglad of stroef, opaak of transparant maken. Die eigenschappen gebruiken we graag bewust om het karakter van een ontwerp te onderstrepen. Of om contrast te bereiken. De kleur en de structuur van een papier werken samen met de bedrukking. Daarnaast heeft het invloed op hoe de fotografie of een inkt, bijvoorbeeld metallic, opkomt.
Soms is het papier er eerst, soms zoeken we het er bij als het ontwerp er al ligt. Dat laatste kan en mag best wat tijd kosten. We gaan graag door onze papierbibliotheek of die van de Monsterkamer voor de perfecte match. En we overleggen met de drukker en onze contactpersonen bij de papierleveranciers. Iets specifieks nodig hebben geeft ons een mooie aanleiding om te kijken wat er meer is naast wat we al kennen.

Kun je een ontwerp van een andere ontwerper aanwijzen waarvan de papierkeuze je aanspreekt?
‘Mist’, een fotoboek ontworpen door SYB. Het heeft twee papiersoorten; een ongestreken dundrukpapier (60 grams PlanoScript) en een gestreken gesatineerd papier (150 grams Hello Silk). Het dundrukpapier is letterijk wolkerig en mistig en geeft dat karakter mee aan de inkt. Het omslag bestaat uit een Amerikaans stofomslag van dit papier waarop aan de binnenzijde de titel in geel is gedrukt. Deze schijnt er diffuus doorheen. Binnenin komt de paginavullende fotografie scherp uit op het gestreken papier, afgewisseld met typografische pagina’s op dundruk. Dit laatste papier geeft een poëtische kwaliteit en contrasteert lekker met de scherpe fotografie op de gestreken pagina’s.

Zijn er dingen die je mist in het huidige aanbod van papier?
Één helder milieulabel zou geweldig zijn. Dat je papiersoorten echt kan vergelijken op basis van hun milieubelasting. Nu zijn er verschillende keurmerken en vinden we het lastig om te zien welk papier nu milieuvriendelijker is. Een soortgelijk systeem zoals in Europa bestaat voor het energieverbruik van apparaten. Dat zou erg helpen in het maken van een verantwoorde keuze.

Wat is je grootste frustratie op het gebied van papier?
Papier willen gebruiken dat uit de handel blijkt te zijn of niet voldoende op voorraad is voor de deadline. Hoewel het vinden van alternatieven dan vaak mooie nieuwe vondsten oplevert.

Is het voor ontwerpers makkelijk of juist moeilijk om aan informatie over papier, papiermonsters en/of collecties te komen?
Wij vinden dat erg toegankelijk. De expertise van onze contactpersonen bij de leveranciers is hoog en de collectie van De Monsterkamer geeft een uitgebreid overzicht. De papierdatabase is ideaal om te gebruiken vanuit onze eigen studio. Daarnaast hebben we in de loop der jaren een kast vol sampleboeken en collecties kunnen aanleggen. Papierleveranciers zijn heel genereus daarin.

Hoe zie je de toekomst van papier?
Hopelijk met aandacht voor duurzaamheid. En zeker ook met speciaal papier. Het tactiele aspect is nog niet door een ander medium geëvenaard en geeft papier en drukwerk bestaansrecht.

Interview door De Monsterkamer met Ilse van Klei en Bas Rellum