Sinds 2011 interviewt De Monsterkamer ontwerpers over papier. Wat is hun favoriete papier, wat zijn hun inspiratiebronnen en hoe zien zij de toekomst van papier? De vragen zijn steeds dezelfde, de antwoorden verrassen.

Wat is jullie favoriete papier en waarom?
Wij geven de voorkeur aan soorten waarbij je de structuur van het papier mooi ziet. Ook kijken wij naar hoe de inkt zich gedraagt op het papier. Bij een gestreken, mat papier vinden we het mooi als het contrast van het matte van het papier en de glans van de inkt optimaal is. Bij ongestreken papier mag de inkt lekker vloeien en krachtig gedrukt zijn. Soorten die wij regelmatig kiezen voor gestreken zijn opdikkende soorten als Arctic Volume 1.1 Arctic Volume White is een wit, opdikkend, mat, volgestreken papier, verkrijgbaar in gramgewichten van 90 tot 300 g/m². Het matte oppervlak zorgt voor een uitstekend drukresultaat en mooie beeldweergave, en geeft uw drukwerk een zachte uitstraling. De papiereigenschappen zoals opdikking, opaciteit en stijfheid maken het een ideale drager voor hoogkwalitatieve vierkleurenboeken, promotiemateriaal, tijdschriften, posters en ander drukwerk waarbij een speciale touch gewenst is.  GardaPat 13 Bianka GardaPat 13 Bianka – De natuurlijke uitstraling van GardaPat Bianka is geen toeval: het papier is immers ecologisch geproduceerd. Zonder optische witmakers, ongebleekt en zuurvrij. Zelfs het water uit het productieproces komt vrij van schadelijke stoffen terug in de natuur. Condat Matt Perigord 1.1 Condat Matt Périgord is een houtvrij mat gestreken papier met een 1.1 opdikking. Het papier heeft een goede bedrukbaarheid en laat zich ook zeer goed verder verwerken. Vanwege het hoge volume, wordt er bespaard op gewicht.  en voor de ongestreken soorten Edixion offset Edixion offset is houtvrij wit offset papier en karton die uitstekend is in te zetten voor grote oplages en repeatorders. en Munken Polar Rough 1.4 Het ongestreken, zeer tactiele oppervlak van het Munken Polar Rough en de friswitte tint zorgen voor een mooie beeldweergave in combinatie met een natuurlijk papiergevoel. Dankzij de hoge opdikking kun je een lager gramgewicht gebruiken met behoud van de aangewezen dikte en stijfheid van het drukwerk. Munken Polar Rough is ontwikkeld voor offsetdruk, maar is ook geschikt voor andere druktechnieken : flexo, laser, xerografie, digitale druk, inkjet en voor preprint toepassingen. .
Voor het bandmateriaal maken we graag gebruik van Wibalin WIBALIN® is een sterk, duurzaam covering materiaal in een prachtige collectie van vele kleuren en verkrijgbaar in verschillende persingen. Speciale kleuren of formaten zijn mogelijk op aanmaak. WIBALIN® is zeer veelzijdig toe te passen in creatief design voor boekbanden, premium packaging, draagtassen en stationery producten met een kleuren range die classics combineert met moderne modetinten. WIBALIN® is 100 % recyclebaar en bio-afbreekbaar. (Winter & Company); de mooie matte uitstraling van de Natural maar ook de meer uitgesproken Flute, Buckram of Finelinen.

Boekontwerp Gerrit Rietveld, Weelde van de eenvoud door Beukers Scholma met band uitgevoerd in Wibalin Natural en binnenwerk met Condat Matt Perigord 1.1 en Munken Polar Rough

Kun je een voorbeeld geven van een ontwerp dat jullie hebben gemaakt, waarbij papier een bijzondere of juist heel functionele rol speelt?
Recent maakten wij de catalogus Japans naakt voor Japanmuseum SieboldHuis. Deze catalogus is in het fotolab van Fujifilm volledig op fotopapier belicht, ontwikkeld en gecacheerd (verlijmd) tot prachtige, strakke boekblokken. Kleurbereik, kracht en structuur van het fotopapier benaderen het origineel wel heel dicht en dat maakt het tegelijkertijd heel persoonlijk.

Boekontwerp ‘Japans naakt, De ontwikkeling van fotografie in Japan’ door Beukers Scholma uitgevoerd met echt fotopapier

Hoe belangrijk is de papierkeuze in de ontwerpen die jullie maken? Besteden jullie veel tijd aan het uitzoeken van papier?
Voor de boekproducties die wij maken zorgen wij er altijd voor dat de keuze van het papier het onderwerp en de inhoud versterkt. Het is voor ons een belangrijk onderdeel van het ontwerpproces. Eerlijkheid gebied te zeggen dat budget vaak een bepalende rol speelt. Combinaties van goedkope en duurdere soorten kunnen een mooie oplossing zijn.

Kun je een ontwerp van een andere ontwerper aanwijzen waarvan de papierkeuze je aanspreekt?
Hier in Nederland hebben wij veel collega-boekontwerpers die goede boeken maken zoals Joseph Plateau, Haller Brun, Mevis & Van Deursen en Piet Gerards Ontwerpers. Ontwerpers die ook op een intelligente manier om weten te gaan met papier. Maar die kennen de lezers allemaal, daarom is het leuk om een buitenlands boek te noemen: Het prachtige fotoboek August Sander, Persecuted/Persecutors People of the 20th Century ontworpen door Anette Lenz. Het is geheel gedrukt op een houtvrij offset met rulle structuur. De zwart-wit-fotografie komt in de duotoon prachtig en stevig over. Volvlakken lichtgrijs en lichtblauw, gebruikt om onderdelen hun plaats te geven, vervloeien mooi samen met de structuur van het papier.

Boekontwerp August Sander, Persecuted/Persecutors People of the 20th Century door Anette Lenz binnenwerk uitgevoerd op wit houtvrij offset.

Zijn er dingen die jullie missen in het huidige aanbod van papier?
Van de meer bijzondere soorten, bijvoorbeeld door en door gekleurd papier, is de looprichting voor het gebruik bij boeken op formaat 70 x 100 cm vaak een probleem. Dus wij missen vaak bij de meer bijzondere soorten een toepasbaarheid voor boekproducties.

Wat is jullie grootste frustratie op het gebied van papier?
Papiercollecties up-to-date houden met los verstuurde mailings en uit de collectie verwijderde soorten is een uitdaging. Beschikbaarheid van papiersoorten wordt steeds meer een probleem. Heb je iets moois bij je ontwerp-idee gevonden dan is het maar te hopen dat het nog leverbaar is.

Is het voor ontwerpers makkelijk of juist moeilijk om aan informatie over papier, papiermonsters en/of collecties te komen?
Wij onderhouden over het algemeen goede contacten met fabrikanten en leveranciers en hebben de collecties ook op de studio staan. Met enige regelmaat spreken wij af voor updates en het horen van ontwikkelingen. Als we een papier hebben gevonden bellen we tegenwoordig standaard met de leverancier of het wel beschikbaar is. Ook vinden wij het belangrijk om in overleg te staan met de producent van de betreffende productie. Onze favoriete drukkerijen zijn Zwaan Printmedia en NPN drukkers. Maar ook met Mike Silva van Boekbinderij Patist en Herman van Waarden van Boekbinderij van Waarden houden wij graag ruggespraak.

Hoe zien jullie de toekomst van papier?
Het gebruik van papier wordt meer speciaal. Boeken zullen steeds bijzonderder uitgevoerd worden en meer exclusief denken wij.
Het gebruik van papier is de laatste jaren aanzienlijk gedaald en daardoor houden fabrikanten het hoofd niet makkelijk boven water. Door faillissementen en verkleinen van assortimenten neemt het aanbod van de bijzondere soorten af. Deze ontwikkeling is in tegenspraak met de behoeften uit de markt denken wij, deze vraagt juist om meer bijzondere soorten. Misschien zal het kleine label in de toekomst aan plaats winnen in de markt. Vergelijkbaar met de biermarkt, waarbij de grote labels steeds meer markt verliezen aan de bijzondere kleine labels.

Interview door De Monsterkamer met Marga Scholma